A5A0C56B5243F86D4E229DD720350EA2 9ad20deef62a4765b51ec572bdd5abdd

30 maart 2022

Is er verschil tussen zaligverklaring en heiligverklaring?

De zalig- en heiligverklaring gaat terug tot in de eerste eeuwen van het christendom. Het betreft vrome en rechtschapen mensen die respect genoten en pal stonden voor hun geloof, ondanks de vaak ongelofelijk wrede consequenties en dilemma’s waar ze voor stonden in het dagelijks leven. In de eerste eeuwen na de jaartelling, in de Romeinse periode, werden met name de martelaren uitgeroepen tot bescherm- of patroonheiligen, later ook de belijders. In de Rooms-Katholieke Kerk wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen zaligverklaring en heiligverklaring. Vaak ontstaat verwarring over deze twee begrippen.

Inhoud

* Beschermheiligen
* Zaligverklaring
    * Wonderen
Heiligverklaring

Beschermheiligen

In de beginjaren van het christendom waren de standvastigheid, vroomheid en rechtschapenheid van martelaren voorbeelden voor de gewone mensen. Deze deugden vormden een leidraad in het dagelijks leven. De genoemde periode was in de tijd van de christenvervolgingen. Martelaren stonden pal voor hun geloof, ook al keken ze de marteldood in de ogen, onder wie Mauritius van Agaunum (3de eeuw) en Victor van Marseille (3de eeuw). De Kerk verklaarde velen van hen heilig. In de daaropvolgende middeleeuwen kregen ook bisschoppen, kluizenaars, maar ook ‘gewone mensen’ deze bijzondere religieuze status. Veel kerken en gilden zijn vernoemd naar deze heiligen. Tot op de dag van vandaag roepen tal van gelovige christenen de beschermheiligen aan om steun bij ziekte en ander onheil.


Zaligverklaring 

De zaligverklaring gaat vooraf aan de heiligverklaring. Het betreft een plaatselijke verering, waarbij iemand lang na zijn of haar dood nog steeds de bijzondere aandacht van gelovigen heeft. Er moeten in dat opzicht minstens vijf jaar verstreken zijn. Personen of instanties kunnen dan de officiële zaligverklaring van de betreffende persoon bepleiten. De bisschop van de plaats waar de kandidaat is overleden stelt een kerkelijk onderzoek in naar onder andere de levenswijze en vermeende wonderen. In de eerste fase wordt de geprezen overledene op een lijst gezet en krijgt de status ‘Dienaar van God’. Vervolgens worden de wonderen onder de loep genomen, zoals ook de eventuele teksten van zijn of haar hand. Kortom, alle relevante bronnen worden geanalyseerd, waaronder ook de al dan niet gedocumenteerde getuigenissen.


Wonderen

Na het bisschoppelijk ofwel diocesane onderzoek wordt de kandidaatstelling overgedragen aan de Heilige Stoel, die het gedane onderzoek bestudeert en bevestigt. De kandidaat krijgt daarna de status ‘Eerbiedwaardige’ indien de Kerk accordeert dat de persoon een voorbeeld van zedelijke en goddelijke deugden was. De studie richt zich vervolgens op de wonderen die mogelijk aan hemelse machten kunnen worden toegeschreven, waarbij inzake de goedkeuring ook seculiere artsen een belangrijke rol spelen. Vervolgens wordt het verslag voorgelegd aan een groep theologen en in de vergadering van bisschoppen en kardinalen ter sprake gebracht. De paus kan daarna de vereerde persoon ‘Zalig’ laten verklaren middels een plechtigheid. Nogmaals, het betreft alleen een plaatselijke verering die door de Heilige Stoel is goedgekeurd.


Heiligverklaring

De zaligverklaarde wordt heiligverklaard indien de paus deze aanvankelijk plaatselijke verering voor de hele katholieke wereldkerk goedkeurt en een persoonlijke aanbeveling meegeeft. Een belangrijk aspect van deze goedkeuring omtrent de heiligverklaring, ofwel canonisatie, is dat de zalige pas heilig wordt verklaard als er op zijn of haar voorspraak een ‘geverifieerd’, geanalyseerd wonder heeft plaatsgevonden dat ook de kritische toets van de seculiere wetenschap kan doorstaan. De naam van de persoon wordt daarna bijgeschreven in de canon van heiligen, ofwel de officiële lijst van heiligen, naast de opname in de heiligenkalender, en krijgt het welbekende voorvoegsel ‘Sint’ (Sanctus) of ‘H’ (heilige).

Lees verder
> Victor van Marseille - beschermheilige van de korenmolenaars
> Mauritius van Agaunum - beschermheilige van de infanteristen
> Focas van Sinope - beschermheilige tegen slangenbeten
Simeon de Styliet (de Oudere) - beschermheilige van de herders


Fotoverantwoording
. ermell, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons
. Selbymay, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons
. Jean Bourdichon, Public domain, via Wikimedia Commons

20 maart 2022

Spinnen zijn geen insecten


Taxonomisch gezien maken spinnen en insecten deel uit van dezelfde groep (stam) van geleedpotigen. Deze ongewervelde dieren hebben gelede poten en een uitwendig skelet (exoskelet). Ruim tachtig procent van alle diersoorten op aarde behoort tot deze groep. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de soortenrijkdom enorm is en omvangrijker dan alle andere groepen binnen het dierenrijk. Spinnen worden vaak verwisseld met insecten, terwijl ze dat niet zijn. Ze hebben een aparte ontwikkeling doorgemaakt.

Inhoud

* Insecten - de grootste groep in het dierenrijk
    * Anatomie van het insect
* Een spin is geen insect
    * Een spin heeft acht poten

Insecten - de grootste groep in het dierenrijk

Anatomie van de bij (insect)
De verhouding qua aantal tussen mensen en insecten maakt inzichtelijk hoe omvangrijk de laatstgenoemde groep is. Deze verhouding is ongeveer 200 miljoen : 1. Het betekent dat voor ieder mens 200 miljoen insecten op aarde rondkruipen en vliegen. Er zijn ruim een miljoen soorten insecten. Ze staan als groep dus met stip op nummer een. De taxonomische klasse van spinnen en verwante soorten, zoals mijten, teken en schorpioenen, ofwel de 'spinachtigen' (Arachnidae), omvat ruim genomen ongeveer 100.000 soorten. Van de orde van Araneae ('echte spinnen') zijn ongeveer 50.000 soorten beschreven. Jaarlijks neemt het aantal geregistreerde spinnensoorten nog steeds toe. In Nederland leven ongeveer 700 soorten 'ware' spinnen.

Anatomie van het insect

Insecten zijn er in alle soorten, maten, kleuren en gedragswijzen. Hoe verschillend ze ook zijn, ze hebben allemaal bepaalde karakteristieke kenmerken. Het lichaam van alle insecten bestaat uit drie delen: de kop, het borststuk (thorax) en het achterlijf (abdomen). De thorax omvat drie segmenten. Aan elk segment scharniert een paar poten, zes in totaal. Ook het achterlijf is geleed. Daar komt bij dat de meeste insecten gevleugeld zijn. Dat houdt in dat van alle ongewervelde dieren het de enige groep is die het luchtruim kan kiezen.

Een spin is geen insect

Anatomie van de spin
Het lichaam van een spin bestaat daarentegen uit twee delen. Spinnen onderscheiden zich daarmee duidelijk van de insecten. De vergroeide kop en thorax wordt cephalothorax (kopborststuk) genoemd. Het andere deel van het spinnenlijf is het abdomen. De kop van spinnen en spinachtigen bevat veel organen, zoals de palpen, vergelijk ze met tastsprieten en antennes van insecten. Deze beweeglijke aanhangsels van spinnen hebben een soortgelijke taak en vervullen bij mannetjes tevens de functie van geslachtsorgaan. De spintepels aan het achterlijf, waarmee ze een web kunnen maken,  zijn eveneens een karakteristiek kenmerk.

Een spin heeft acht poten

Daarnaast bevat de kop cheliceren, ofwel kaken voor de voedselopname en om gif in te spuiten, zoals bij vogelspinnen. Ook heeft een spin boeklongen, die een gestapelde, gelaagde structuur hebben. Een spin kan wel zes tot acht ogen hebben. En iedereen weet natuurlijk dat spinnen ook acht (harige) poten hebben, en geen zes zoals bij insecten het geval is. Deze poten scharnieren aan het kopborststuk. Enkele van de bekendste soorten in Nederland zijn de trilspin (Phoicidae) en natuurlijk de huisspin (Tegenaria).

Lees verder
> Het ingenieuze web van de spin
> De gewone mijnspin (Atypus affinis) lijkt op een vogelspin
> De dodelijke Australische tunnelwebspin (Atrax robustus)
> Spinnen - de wolven van de insectenwereld
De grote spoorspin (Cheiracanthium punctorium) is een agressieve renspin


Fotoverantwoording
.Inleidingsfoto: Huisspin (Tegenaria atrica); Milan Karow, CC BY-SA 2.0 DE <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/de/deed.en>, via Wikimedia Commons
.Walké and various helps (wikigraphists: Séhmur, Al2, etc.), CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons
.Unknown authorUnknown author, Public domain, via Wikimedia Commons

10 maart 2022

Tadasana (berghouding) - drie varianten

Tadasana (berghouding) is een basishouding. Men kan deze staande asana de oorsprong noemen vanwaaruit alle yogahoudingen zijn ontstaan. De houding is ogenschijnlijk zo eenvoudig dat veel beginnende yogi’s het belang ervan niet inzien en er weinig aandacht aan schenken. Dankzij deze asana van zelfreflectie ontdekt u hoe u staat en hoe u door de jaren heen mogelijk een verkeerde lichaamshouding hebt aangenomen. Deze bewustwording vormt het begin om er wat aan te doen. De juiste rechtopstaande houding vermindert tal van klachten, zoals lage rugpijn, vermoeidheid en nervositeit. De klassieke tadasana (berghouding) kent drie belangrijk varianten.

Inhoud

* Achtergrond van tadasana (berghouding)
    * Drie varianten
    * Namasté
* Klassieke tadasana (berghouding)
* 1. Tadasana (berghouding) met gevouwen handen (namasté)
* 2. Tadasana met gestrekte armen en gevouwen handen (namasté) of verstrengeld boven het hoofd
* 3. Tadasana (berghouding) in namasté achter de rug
* Let op het volgende
    * Effect
* Voordelen van tadasana (berghouding)
    * Therapeutische toepassingen

Achtergrond van tadasana (berghouding)

Tadasana (berghouding)
Tada is een Sanskriet-woord en betekent 'berg'. Asana wil zeggen '(zit)houding'. Tadasana (berghouding) is de meest basale yogahouding uit hatha-yoga en de basis van alle staande houdingen, van de makkelijkste tot de meest gecompliceerde asana's. Als beginnende yogi ontdekt u dankzij tadasana hoe u staat. Dit besef vormt de basis om uw lichaamshouding te verbeteren. Fysieke en mentale vermoeidheid zijn enkele van de meest voorkomende klachten die gepaard gaan met een slechte houding. Dit uit zich vaak in lage rugpijn, spierpijn, nervositeit en onrust.

Drie varianten

In de klassieke tadasana (berghouding) houdt u de armen en handen aan weerszijden van de heupen. Er zijn echter veel varianten. De belangrijkste drie zijn: tadasana met gestrekte armen boven het hoofd en in namasté, dan wel de vingers verstrengeld; tadasana in namasté voor de borst; en tadasana in namasté achter de rug.

Namasté

Klassieke tadasana
Namasté is een mudra of handhouding. Het 'gebaar' komt in de drie beschreven tadasana-varianten voor. Vrij vertaald betekent namasté 'buigen voor de ander', ofwel 'vrede en evenwichtigheid wensen'. Het is een algemeen voorkomende groet in zowel het hindoeïsme als het boeddhisme, waarbij de gevouwen handen voor de borst worden gehouden, de duimen tegen het borstbeen. Met de namasté-mudra toont u wederzijds respect, acceptatie en waardering.

Klassieke tadasana (berghouding)

  1. Ga in de klassieke tadasana (berghouding). Sta rechtop, houd de voeten bij elkaar, ook de hielen. De grote tenen raken elkaar.
  2. Verdeel het lichaamsgewicht in gelijke mate over de voeten. Zorg in dat opzicht voor balans. Hel dus niet naar voren, naar achteren of naar links of rechts.
  3. Trek de knieschijven op zonder de knieën te overstrekken. Span de dijspieren enigszins aan.
  4. Trek de buikspieren in, maar overdrijf niet.
  5. Houd het hoofd recht en de schouders naar achteren door ze eerst op te trekken en dan losjes te laten zakken, de handen aan weerszijden van uw heupen.
  6. Tadasana (berghouding)
    Rek de wervelkolom uit, alsof uw kruin aan een draadje is vastgemaakt en u omhoogtrekt.
  7. Blijf even in de klassieke tadasana. Bereid u aldus mentaal voor op de yogahouding die u wilt uitvoeren. Ontspan ook het gezicht.
  8. Begin en eindig elke staande asana met tadasana (berghouding).
  9. Zo u wilt, kunt u daarna in savasana (lijkhouding) nog meer ontspannen.

1. Tadasana (berghouding) met gevouwen handen (namasté)

  1. Ga in de klassieke tadasana (berghouding).
  2. In plaats dat u de handen aan weerszijden van de heupen houdt, vouwt u ze en plaatst u de handen in namasté voor de borst.
  3. Zorg ervoor dat de handpalmen elkaar raken, de duimen tegen elkaar aan tegen het borstbeen ter hoogte van het hart.

2. Tadasana (berghouding) met gestrekte armen en gevouwen handen (namasté) of verstrengeld boven het hoofd

  1. Tadasana (berghouding)
    Ga in de klassieke tadasana (berghouding).
  2. Strek de armen boven het hoofd.
  3. Vouw de handen in namasté of verstrengel de vingers en keer de handen daarna om, de handpalmen naar boven gericht.
  4. Houd de schouders zo ver mogelijk naar achteren.

3. Tadasana (berghouding) in namasté achter de rug

  1. Ga in de klassieke tadasana (berghouding).
  2. Breng de handen achter de rug, houd ze vervolgens in namasté, de vingers naar boven gericht en de duimen naar de buitenkant.
  3. Houd de schouders zo ver mogelijk naar achteren.

Let op het volgende

Tadasana (berghouding)
Het is belangrijk dat u in tadasana (berghouding) het gewicht in gelijke mate verdeelt over de voeten (bal van de voeten, hielen en tenen). Hel niet zijdelings over of naar achteren en naar voren. Trek de knieschijven op, houd de buikspieren ingetrokken, zonder te overdrijven. Laat de schouders ontspannen naar achteren vallen. Rek de wervelkolom op, alsof u als een marionet aan een touwtje hangt.

Effect

In hatha-yoga leert u met behulp van tadasana (berghouding) de juiste wijze van staan. U zult merken dat als u dagelijks in tadasana gaat u vanzelf een betere lichaamshouding aanleert tot het een gewoonte wordt. Besteed hier elke keer als u een staande yogahouding uitvoert aandacht aan, zowel aan het begin van een yogahouding als bij de afsluiting ervan.

Voordelen van tadasana (berghouding)

Als u tadasana en de drie klassieke varianten op de juiste wijze uitvoert, zal het lichaam licht en losjes aanvoelen. Het zal de fysieke en mentale balans ten goede komen. Een correcte lichaamshouding is vaak al voldoende om lichte depressieve klachten de kop in te drukken. Tadasana geeft een gevoel van zelfrespect en zelfwaardering.

Therapeutische toepassingen

Tadasana (berghouding) wordt als ondersteunende therapie gebruikt bij onder andere de volgende klachten:

  • obstipatie;
  • vermoeidheid;
  • lage rugpijn;
  • gewrichtspijn, zoals van de enkels, schouders, heupen en nek;
  • verkeerde lichaamshouding;
  • nervositeit en onrust;
  • stress.

Lees verder
> Dandasana (stokhouding)
> Utthita stiti bhujangasana (staande cobrahouding)
Staande yogahoudingen voor een goede conditie
> Hatha-yoga - een korte uitleg
> De juiste meditatiehouding kiezen


Bronvermelding
'Textbook of Yoga', George Feuerstein, Hutchinson (London)
'Yoga', Sophy Hoare, Macdonald Educational Ltd.
'Genezen door yoga', Henk Schuthof, La Riviere & Voorhoeve, Zwolle
'Light on Yoga', B.K.S. Iyengar, George Allen & Unwin Ltd. London

Fotoverantwoording
Mr. Yoga - http://mryoga.com/, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=54234309
By Witold Fitz-Simon - http://www.yogaartandscience.com/poses/poses.html, CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=18935797
By Hindisign - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?urid=85752929
By Mr. Yoga - http://mryoga.com/, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=54234311