Kandasana (navelhouding) - kort samengevat

Lenige knieën en enkels zijn een vereiste voor wie kandasana (navelhouding) wil beoefenen. Het is dan ook een yogahouding voor gevorderden, een oefening die bovendien populair is in kundalini-yoga voor het activeren van de chakra’s. Volgens ingewijden is kandasana effectief tegen impotentie en biedt tegelijkertijd steun aan yogi’s die toegewijd zijn aan het celibaat (brahmacharia). De asana traint bovendien op gedegen wijze de buikspieren.

Inhoud

* Achtergrond van kandasana (navelhouding)

    * Pranische energie

* Technische aspecten

* Let op het volgende

* Voordelen van kandasana (navelhouding)

    * Therapeutische toepassingen

Achtergrond van kandasana (navelhouding)

Kanda betekent ‘eivormig’ of ‘bolvormig’ in het Sanskriet. Asana wil zeggen ‘(zit)houding)’ in hatha-yoga. Het begrip kanda verwijst naar de eivormige nadi-knoop, een wirwar van nadi’s ofwel pranakanalen vanwaaruit alle nadi’s ontspringen. De etherische kanda bevindt zich vlak boven de anus. Volgens ingewijden slaapt de slangenkracht (kundalini) in de kanda.

Pranische energie

In de yogafilosofie noemt men prana kosmische energie, door sommigen aangeduid als zenuwenergie. Afhankelijk van het evolutionaire bewustzijnsniveau van de mens stijgt kundalini, ofwel de slangenkracht, geleidelijk omhoog naar de kruin en activeert al doende alle chakra’s. In de orthodoxe yoga worden 72.000 nadi’s genoemd. De belangrijkste zijn ida en pingala die spiraalsgewijs om de sushumna (centrale kanaal) slingeren naar de hersenen. Naarmate de verschillende chakra’s (pranische energiecentra) geactiveerd worden, kan de yogi steeds meer bewustzijnsniveaus op kunstmatige wijze verkennen. Bewustzijnslagen die gedurende de evolutie op natuurlijke wijze tot ontplooiing komen, een proces wat miljoenen jaren duurt. Het doel van dit evolutieproces is eenwording met het universum, ofwel de doorgronding van het leven en de weg die we gaan. Een stadium (samadhi) dat in het hindoeïsme ‘Tat tvam asi’ wordt genoemd (‘ik ben dat en dat ben ik’), in de christelijke mystiek ook wel als unio mystica aangeduid.

Technische aspecten

Kandasana (navelhouding)

Van cruciaal belang tijdens het beoefenen van kandasana is dat u uw rug recht houdt tijdens de hele oefening.

1. Ga eerst met gestrekte benen in dandasana (stok- of stafhouding), enkels tegen elkaar aan.
2. Buig de knieën en pak de voeten met de handen vast. Schuif de voeten naar het perineum. Deze yogahouding wordt baddha konasana (schoenmakershouding) genoemd. Houd met de linkerhand de linkervoet vast, en met de rechterhand de rechtervoet.
3. Breng de voeten met omhooggerichte voetzolen naar de navelstreek. Plaats de hielen tegen de navel, de wreven tegen elkaar aan. Naarmate u meer druk uitoefent op de buik zal het steeds beter lukken om de voeten op hun plaats te houden.
4. Houd de handen in namasté voor de borst of in jnana mudra op de knieën.  U kunt de armen ook gestrekt omhoog steken, de handen in namasté. Eventueel omvat u de knieën met uw handen.
5. Blijf een poosje in deze yogahouding, al naargelang uw capaciteiten.
6. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Let op het volgende

Voorkom blessures en zorg er eerst voor dat de knieën, enkels en heupen een zeker niveau van lenigheid hebben. Beheers eerst alle beginnershoudingen. Houd de rug recht tijdens de hele yogaoefening.
 

Voordelen van kandasana (navelhouding)

Kandasana zorgt voor zeer soepele enkels, knieën en heupen. Daarnaast worden de buikspieren goed getraind. Dit heeft een weldadige invloed op de spijsvertering. Volgens ingewijden biedt kandasana soelaas bij impotentie, maar is ook een steun en toeverlaat voor degenen die het celibaat (brahmacharia) beoefenen om de geestelijke ontwikkeling te bespoedigen. Seksuele energie is nauw verbonden met prana en de asana helpt om deze energie te herstellen en te beheersen.

Therapeutische toepassingen

Kandasana (navelhouding) wordt als ondersteunende therapie gebruikt bij onder andere de volgende klachten en aandoeningen:

• impotentie;
• celibataire problemen;
• slechte spijsvertering;
• stijve heupen, knieën en enkels;
• weinig energie, mentale uitputting.

Lees verder
> Hatha-yoga - een korte uitleg
> Triang mukhottanasana
> Visvamitrasana
> Tadasana (berghouding) - drie varianten
> Vier gemakkelijke meditatiehoudingen

Bronvermelding

. 'Light on Yoga', B.K.S. Iyengar, George Allen & Unwin, Londen

. 'Sport und Yoga', Selvaraja Yesudian, Verlag Eduard Fankhauser Thielle

. Gheranda Samhita, Srisa Chandra Vasu, Uitgeverij Ankh-Hermes, Deventer

Fotoverantwoording

. Inleidingsfoto: kandasana (navelhouding; CC BY-SA-3.0

. CC BY-SA-3.0