Dandasana (stokhouding)

De juiste uitvoering van dandasana (stok- of stafhouding) is moeilijker dan deze yogaoefening voor beginners bij de eerste aanblik doet vermoeden. Dandasana is een voortreffelijke yogahouding om de rugspieren te trainen. Menigeen heeft moeite om deze houding lang vol te houden, aangezien de meesten gewend zijn aan een rugleuning bij een zittende houding. Jonge kinderen hebben daar nog geen last van. Moeiteloos kunnen ze lange tijd met een rechte rug (in dandasana) op de grond spelen. Door een verkeerde zithouding verzwakken bepaalde spiergroepen van de rug. Dandasana maakt u daarvan bewust.

Inhoud

* Achtergrond van dandasana (stok- of stafhouding)

* Let op het volgende

* Technische aspecten

* Uitwerking

* Voordelen van dandasana (stok-of stafhouding)

    * Therapeutische toepassingen

Achtergrond van dandasana (stok- of stafhouding)

Dandasana is een basishouding en belangrijk voor het trainen van de rugspieren om gedurende langere tijd in bijvoorbeeld de lotushouding (padmasana) te kunnen zitten. Het is geen klassieke, maar wel een volwaardige yogaoefening. Danda is Sanskriet en betekent ‘stok’ of ‘staf’. Asana wil zeggen ‘(zit)houding’. Soms wordt dandasana als meditatiehouding gebruikt.

Let op het volgende

Dandasana (stok- of stafhouding) is de basisoefening voor alle zithoudingen, zoals tadasana (berghouding) dat is voor de staande yogahoudingen in hatha-yoga. De correcte uitvoering van dandasana is moeilijker dan menigeen denkt. Houd in deze asana de rug gestrekt, in een hoek van 90 graden met de benen. Eventueel gaat u in de beginfase tegen een muur zitten indien de rug snel protesteert. De armen voorwaarts of zijwaarts gestrekt en de handen in namasté boven het hoofd houden is alleen geschikt voor gevorderde yogi’s. Het vergt immers nog meer van de rugspieren.

Technische aspecten

Dandasana 
(stok- of stafhouding)

Mettertijd corrigeert dandasana een verkeerde zithouding, en in het verlengde daarvan voorkomt deze houding rugklachten.

1. Ga op de vloer zitten.
2. Strek de benen, voeten tegen elkaar aan, de knieholten zo ver mogelijk op de vloer gedrukt. De tenen wijzen niet naar voren, maar naar het plafond.
3. Het is belangrijk om op de bekkenbeenderen te zitten. Dus niet met gebogen onderrug op het stuitbeentje.
4. Plaats de handen aan weerszijden van de heupen, de vingers van elke hand bij elkaar en naar voren gericht.
5. Houd de rug recht (als een stok). Druk de borst naar voren en de schouders naar achteren, maar zonder ze op te trekken. Gebruik daarbij de armen als steun.
6. In een latere fase hebt u de steun van de armen niet meer nodig om de rug recht te houden. Houd ze dan eventueel gestrekt boven het hoofd, de handen in namasté.
7. Blijf enkele minuten in dandasana. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling.
8. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Uitwerking

Hulpmiddel voor
 dandasana bij
verzwakte rugspieren

De ‘kunst van het zitten’. Menige yogi zegt dat dandasana daar symbool voor staat. Wie peuters en kleuters observeert, realiseert zich eens te meer hoe gedegenereerd de rugspieren van veel volwassenen zijn. Dandasana corrigeert een slechte lichaamshouding, traint de rugspieren en verruimt de borstkas voor een soepele ademhaling. In sommige yogakringen wordt dandasana (stok- of stafhouding) gebruikt als meditatiehouding en voor ademoefeningen, naast de klassieke padmasana (lotushouding), siddhasana (voltooide houding) en sukhasana (kleermakerszit). 

Voordelen van dandasana (stok- of stafhouding)

Indirect heeft vermoeidheid en een afnemend concentratievermogen te maken met een slechte zithouding. Vaak met rugzwakte in het kielzog. Dandasana maar ook tadasana bieden in veel gevallen soelaas op de langere termijn.

Therapeutische toepassingen

Dandasana kan uitkomst bieden bij onder andere de volgende klachten:

• verzwakte rugspieren;
• ingezakte borstkas, het belemmert de diepe en vrije ademhaling;
• slechte zithouding met daaraan gerelateerde klachten;
• slechte lichaamshouding;
• gebrekkig concentratievermogen;
• stress.

Lees verder
> Utthita stiti bhujangasana (bevrijdende hoofdstand)
> Tadasana (berghouding) - drie varianten
> Vrksasana (boomhouding)
> De juiste meditatiehouding kiezen
> Hatha-yoga - een korte uitleg

Bronvermelding

'Light on Yoga', Iyengar, George Allen & Unwin, London

'Yoga und Medicin', Jurg Wunderli, Fink Verlag, Stuttgart

Fotoverantwoording

. Inleidingsfoto: dandasana (stokhouding); Jemasty, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons

. Jemasty, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons

. AYUSH (GODL-India), GODL-India <https://data.gov.in/sites/default/files/Gazette_Notification_OGDL.pdf>, via Wikimedia Commons