 |
Inhoud
* Jeugd van Simeon de Styliet (de Oudere)
* Klooster
* Aleppo
* Leven op een pilaar
* Vastgeketend op een zuil
* Styliet
* Pelgrims
* Christelijk orakel
* Dood van Simeon de Styliet (de Oudere)
* Stylietendom
* Verering
* Patronaat
* Iconografie
Jeugd van Simeon de Styliet (de Oudere)
Simeon de Styliet (ca. 390-459), ook wel ‘de Oudere’ genoemd ter onderscheiding van Simeon de Styliet de Jongere (521-597), kwam rond 390 ter wereld in Sis, in de provincie Cilicië, in Zuidoost-Turkije, het toenmalige noordwesten van Syrië. Zijn ouders waren boeren en naar verluidt was het de taak van Simeon om de schapen van zijn ouders te hoeden. Hij bleef zijn hele leven analfabeet. De spiritueel-religieuze vonk sloeg over toen er in zijn puberteit in de kerk werd voorgelezen uit het Oude Testament. Later zou hij een visioen hebben gehad in een martelaarskerk.
Klooster
 |
| Simeon de Styliet (afb. 3 en 4) |
Aleppo
Na deze teleurstellingen trok hij zich terug nabij het klooster Telanissus (DeirSim’an), het zuilenheiligdom bij het huidige Syrische Aleppo. Aanvankelijk leefde hij in een kluizenaarshut, later in de openlucht en binnen een stenen omheining. Hij had zichzelf vastgeketend om te voorkomen dat hij stopte met dit soort ascetisme, mocht hij van gedachten veranderen.
Leven op een pilaar
Nadat hij drie jaar binnen een omheining in de openlucht had geleefd, besloot hij zijn verdere leven op een pilaar te gaan zitten. Volgens bronnen zelfs staand, aanvankelijk op een zuil met een klein platform van twee bij twee meter tot hij uiteindelijk op een pilaar stond (of zat) van 18 meter hoog. De mogelijke reden dat hij voor een hoge zuil koos, was dat hij zich in zijn ascese voortdurend gestoord voelde door pelgrims en andere bezoekers die hem om raad vroegen. Zijn ascese was immers niet onopgemerkt gebleven in het Byzantijnse Keizerrijk, ofwel het Oost-Romeinse Rijk. Naar verluidt vastte hij vaak en dronk hij een mengsel van water, azijn en zout. Feitelijk was Simeon bezig met een zeer ver doorgevoerde versterving.
Vastgeketend op een zuil
De benaming 'pilaarheilige’ verklapt al enigszins waar het om gaat: in gebed ‘zweven’ tussen hemel en aarde, niet gestoord door aardse besognes, maar wel blootgesteld aan weer en wind. Simeon de Styliet (de Oudere) volgde de ascese van het kluizenaarschap, van monniken of heremieten die geknield of staand, streng vastend, biddend en mediterend hun leven aan God wijdden. Op een pilaar werd de asceet niet gestoord of lastiggevallen door pelgrims en andere bezoekers die hem om raad vroegen en steun zochten in moeilijke levensperioden. Het zou een van de redenen zijn waarom Simeon de Styliet op een pilaar ging leven.
Styliet
 |
| Simeon de Styliet (de Oudere) |
Het woord ‘styliet’ refereert aan de bekende op elkaar gestapelde zuilentrommels (Stylos). In het geval van Simeon de Oudere betreft het de vervallen hellenistische zuilen in Syrië waarvan de meeste minimaal een meter doorsnede hadden. Voor menige pilaarheilige was die oppervlakte voldoende om er tientallen jaren op door te brengen. Dat gold ook voor Simeon de Styliet (de Oudere).
Pelgrims
Simeon de Styliet omringde zich met veel trouwe bewonderaars, die hem ook van eten en drinken voorzagen, hoewel hij daar naar verluidt zeer weinig van accepteerde. De etenswaar trok hij in een mandje omhoog naar het platform op de pilaar waar hij jaar in jaar uit onafgebroken was blootgesteld aan weer en wind, droogte, hitte en kou met de vogels als enige metgezellen. Het verhaal gaat dat hij zo weinig at en dronk dat hij zeer slechtziend werd en vaak van zwakte bijna van zijn zuil viel, met name in de vastenperiodes. Vastgeketend voorkwam hij dat hij daadwerkelijk in de diepte verdween. De kettingen sneden zo diep in zijn vlees dat de pezen en botten zichtbaar waren geworden. Soms stonk de asceet zo erg als gevolg van zwerende wonden dat voorbijgangers een hand of doek voor hun neus hielden. Volgens sommige bronnen werd Simeon door de jaren heen echter steeds sterker, zowel fysiek als mentaal.
Christelijk orakel
Uiteindelijk was zijn roem wijdverbreid, in het hele Byzantijnse en Perzische Rijk, zelfs tot in de verste westelijke uithoeken van het toenmalige Europa, waaronder Britannia. Simeon de Styliet bad op gezette tijden en kweet zich, eveneens op gezette tijden, van zijn apostolische taken door naar de verhalen van mensen te luisteren, hen raad te geven, te preken (zeer populair) en te bidden voor de zieken. Hij ontving overigens alleen mannen; vrouwen wilde hij niet zien en moesten buiten zijn gezichtsveld blijven. De zuil waarop hij leefde, bouwde hij steeds hoger (tot ca. 18 m) naarmate de toestroom van pelgrims toenam. De pelgrims kwamen uiteindelijk met de tienduizenden. De religieuze impact van leven op een pilaar was dus enorm. Hij werd beschouwd als een christelijk orakel, een schouwspel voor engelen en mensen.
Dood van Simeon de Styliet (de Oudere)
Tientallen jaren had Simeon de Styliet op een pilaar gewoond. Het is dan ook zeer opmerkelijk dat hij überhaupt oud (ca. 70 jaar) werd. Verschillende antieke bronnen verhalen over zijn leven, hoewel ze van elkaar verschillen en de jaartallen evenmin eensluidend zijn. De kroniekschrijver Theodoretus van Cyrrhus, die in dezelfde periode leefde, had Simeon de Styliet persoonlijk gekend en zijn leven beschreven in de Philotheos Historia. Simeon stierf in 459 nadat hij volgens de meeste bronnen tussen de 25 en 40 jaar op een zuil had geleefd. Niet lang daarna werd op die plaats het grafcomplex Qalat Semaan gebouwd, dankzij een donatie van de Byzantijnse keizer Zeno. Dit enorme grafcomplex, in het noorden van Syrië, bestond uit vier kerken (in kruisvorm) en gesitueerd rond de pilaar van Simeon. Thans zijn er slechts de ruïnes van over. Het complex werd in de 10de eeuw vernietigd door moslimlegers en later door Islamitische Staat (IS).
Stylietendom
 |
| Simeon de Styliet (Oudere en Jongere) |
Verering
Simeon de Styliet wordt ook wel Simeon van Antiochia genoemd. Maar ook Simeon de Grote of Simeon de Oudere. In de Rooms-Katholieke Kerk is 5 januari zijn feestdag. In de Byzantijnse en Grieks-Orthodoxe Kerk is dat 1 en 2 september. Zoals genoemd werd rondom de zuil een basiliek gebouwd, de Qalat Semaan, een gigantisch kerkencomplex. De zuil waarop Simeon stond en zat bevond zich midden in een achthoekig heiligdom. De zwaar beschadigde ruïnes ervan zijn nog steeds te bezichtigen. Naar verluidt is de sokkel van Simeons zuil bewaard gebleven. Syrische en andere historische bronnen over het leven van Simeon de Styliet zijn niet eensluidend en niet altijd even betrouwbaar.
Patronaat
Simeon de Styliet is de patroonheilige ofwel beschermheilige van de herders. In veel gevallen wordt Simeon de Styliet de Oudere afgebeeld met een gespleten baard, ter onderscheiding van Simeon de Styliet de Jongere.
Iconografie
In de iconografie is hij steevast afgebeeld als kluizenaar, soms haveloos gekleed en zittend of staand op een pilaar. In nogal wat kerken zijn zowel Simeon de Oudere als de Jongere afgebeeld, aan weerszijden van het kerkschip.
Lees verder
> Is er verschil tussen zaligverklaring en heiligverklaring?
> Victor van Marseille - beschermheilige van de korenmolenaars
> Focas van Sinope - beschermheilige tegen slangenbeten
> Mauritius van Agaunum - beschermheilige van de infanteristen
Fotoverantwoording
. Simeon de Styliet (Oudere en Jongere), Unknown authorUnknown author, Public domain, via Wikimedia Commons
. Simeon de Styliet (de Oudere), Rijksmuseum, CC0, via Wikimedia Commons
. Simeon de Styliet (afb. 3 en 4), Rijksmuseum, CC0, via Wikimedia Commons
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.